Konya'daki restorasyon çalışmaları faciaya döndü

Türkiye'nin en çok ziyaret edilen müzelerinden Mevlana Müzesi'nde "Yeşil Kubbe" olarak bilinen Kubbe-i Hadra'daki en kapsamlı restorasyon 2021 yılının Aralık ayında tamamlandı

Türkiye'nin en çok ziyaret edilen müzelerinden Mevlana Müzesi'nde "Yeşil Kubbe" olarak bilinen Kubbe-i Hadra'daki en kapsamlı restorasyon 2021 yılının  Aralık ayında tamamlandı. Yaklaşık 5 milyon TL'lik bütçe ile yapılan restorasyon çalışmasından 4 ay sonra Kubbe-i Hadra’nın çinileri sökülmeye başladı.

Konya'da restorasyon facialarına bir yenisi daha eklendi. 2005 yılında Sahip Ata Külliyesi'nde yapılan restorasyon faciasının ardından,  1220 yılında inşa edilen ve restorasyon çalışması yapılan tarihi Alaaddin Camii'nde 2015 yılında yalıtım malzemelerinin yanması sonucu yangın çıkmıştı. Konya Alaaddin Tepesinde yer alan 12. Yüzyıldan kalma II. Kılıçarslan Köşkünde de faciaya imza atılmıştı. 2017 yılında İnce Minare Medresesi'nde de temelin havasız kalması sonucu "taş kanseri" adı verilen erimeler oluşmuştu. Son olarak ise Kubbe-i Hadra'da bir restorasyon faciası ortaya çıktı. Kubbe-i Hadra'nın çinileri bitiminden 4 ay sonra sökülmeye başladı. 

RESTORASYON ÇALIŞMASI YAKLAŞIK 1 BUÇUK YIL SÜRDÜ

Bugünkü şeklini Kanuni Sultan Süleyman döneminde alan Kubbe-i Hadra, 1698, 1798, 1816, 1835, 1912, 1949 ve 1964 yıllarında geçirdiği restorasyonların ardından Haziran 2020'de tarihinin en kapsamlı restorasyonuna alınmıştı. Restorasyon çalışmaları tamamlanarak, 2021 yılı Şeb-i Arus Törenleri'ne yetiştirilmişti. "Yeşil Kubbe" restorasyonunda, yıpranan, yer yer dökülen çinilerin sökülmesinin ardından Anadolu Selçuklu döneminde yapılan tuğla kubbeye ulaşılmıştı. Kubbe-i Hadra'nın çinileri ile altındaki tuğla kubbe arasında yer yer 15 ila 18 santimetre kalınlığa ulaşan yaklaşık 100 ton beton temizlenmişti. Bilim kurulunun çalışmaları sonucunda müze arşivinde bulunan 1816 ve 1835 yıllarına ait çini örneklerinden yola çıkılarak çiniler üretilmişti.  Yaklaşık 1,5 yıl süren çalışmaların ardından kubbenin örtüsü kaldırılmış ve iskele sökülmeye başlanmıştı. Hazreti Mevlana'nın 748. Vuslat Yıl Dönümü Uluslararası Anma Törenleri için şehre gelen yerli ve yabancı turistler, Kubbe-i Hadra'yı yeniden görebilmişti. 

HAYIRSEVER İNŞALLAH USÜLÜNE UYGUN ÇALIŞMA OLACAK DEMİŞTİ

Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından oluşturulan Bilim Kurulu tarafından Kubbe-i Hadra'nın turkuaz renkte olmasına karar verilmişti. Restorasyon çalışmasını yaptıran Hayırsever İşadamı Ali Akkanat,  15 Haziran 2020 tarihinde düzenlenen basın toplantısında “Böyle bir hizmeti Allah bize nasip ettiği için umutluyuz. İnşallah usülüne uygun bir çalışma yürütülecek” demişti. 

BİLİMSEL BİR ÇALIŞMA YÜRÜTÜLECEĞİ İFADE EDİLMİŞTİ

Basın toplantısına katılan Konya Vali Yardımcısı Faruk Bekarlar da “Bu mekân, 800 yıldır muazzam bir büyüme ve yenilenmeyle bugünlere geldi. Selçuklu, Karamanoğlu beyliği, Osmanlı döneminden Cumhuriyet dönemine kadar ihtiyaç duyulan bütün yenilenmeler yapılarak, cazibe merkezi olma özelliği giderek zenginleşmiştir. Hz. Mevlana, insanlığı aydınlatmaya dün olduğu gibi yarın da devam edecektir. Kubbe-i Hadrada yapılacak olan restorasyon çalışması ise bilimsel ve aslına uygun bir şekilde yürütülecek” demişti.

BAŞKAN ALTAY KONYA'YA YAKIŞAN ESER OLACAĞINI İFADE ETMİŞTİ

Konya Büyükşehir Belediye Başkanı Uğur İbrahim Altay ise şunları dile getirmişti: “Türbenin görünen renginde çalışma sonrası bir değişim olacak. Daha turkuaza yakın bir renk olacak. 60 yıl önceki çiniler esas alınacak. Konya'ya yakışan bir eser olacaktır. Uzaktan bakıldığında bile tamirata ihtiyacı olan Kubbe-i Hadra'da en ince detaylar günümüz teknolojisiyle oluşturulacak. Yaklaşık 5 milyonluk bir bütçe ile yapılacak bu restorasyon çalışması.” 

2005 YILINDA SAHİP ATA'DA DA AYNI REZİLLİĞE İMZA ATILMIŞTI!

Sahip Ata Külliyesi de restorasyon esnasında zarar gören tarihi mekânlar arasında yer alıyor. 2005 yılında bu Külliye’de yapılan restorasyon deyim yerindeyse adeta ‘facia’yla sonuçlanmıştı. Sahipata Hankâhı’nın eyvan ve türbe duvarlarındaki mor renkli altıgen Selçuklu çinilerinden oluşan panolar kırılarak yerlere serilmişti. Restorasyon ihalesini kazanan firma, Konya'daki Sahip Ata Külliyesi'nin nadide çinilerini kazmayla kırmış, firma sahibine 18 ay hapis cezası verilmişti. Kırılan çiniler birleştirildiğinde 437 çininin kayıp olduğu ortaya çıkmıştı. Nadide çinilerin o halini gören başta o dönemin Vakıflar Bölge Müdürü olan İbrahim Genç olmak üzere birçok kişi gözyaşlarını da tutamamıştı.

RESTORASYON YAPILAN DÖNEMDE YANGIN ÇIKMIŞTI!

Konya'da Anadolu Selçuklu Devleti tarafından 1220 yılında inşa edilen ve restorasyon çalışması yapılan tarihi Alaaddin Camii'nde 2015 yılında yalıtım malzemelerinin yanması sonucu yangın çıkmıştı.  İddiaya göre restorasyon çalışması yapılan camii içinde bulunan yalıtım malzemelerinin henüz bilinmeyen nedenle tutuşmuştu. Yapılan ilk incelemede yangının iskeleler üzerinde bulunan yalıtım malzemelerinin tutuşması sonucu başladığı belirtilmişti. 

UCUBE KÖŞKE DE MİLYONLAR HARCANDI!

Konya Alaaddin Tepesinde yer alan 12. Yüzyıldan kalma II. Kılıçarslan Köşkünün günümüze ulaşabilen son parçasında yapılan restorasyonla tarihi yapının üzerindeki betondan koruma şemsiyesi kaldırılmıştı. Bu kez de yapının kendisi betona boğulmuştu. Yaklaşık 4 milyon lira harcanarak yaptırılan restorasyon projesinde tam bir hayal kırıklığı yaşanmıştı. Selçuklu Köşkünün restorasyonuna tepkiler hala dinmiyor. 

TEMELLERİ HAVASIZ BIRAKTILAR!

2017 yılında Konya'da Selçuklu eserleri Sırçalı Medrese ve Sahipata Külliyesi'nden sonra günümüzde müze olarak kullanılan 768 yıllık İnce Minare Medresesi'nde de temelin havasız kalması sonucu "taş kanseri" adı verilen erimeler oluşmuştu.  Prof. Dr. Haşim Karpuz, konunun bilimsel olarak araştırılması gerektiğini söylemişti.

Karpuz, “Caddelerin seviyesinin yükselerek yapıların çukurda kalması ve asfaltlama çalışmaları bu yapıların temellerinin havalanmasını önlüyor. Zeminde biriken sular yukarı doğru çıkıyor. Bu durum da erimeye neden oluyor. Bu sorunun kaynağında zemin suyuyla ilgili bir problem var” şeklinde konuşmuştu. 

HABER: Emre ÖZGÜL - Merhaba Gazetesi